Huyền thoại về ấm Tử Sa

Nghệ thuật ấm Tử Sa là một trong bốn quốc bảo của Trung Quốc.

Vì vậy người sành trà không thể không có bộ ấm Tử Sa Nghi Hưng để thưởng ngoạn.

Loại trà cụ nổi tiếng này với những huyền thoại như pha trà không cần trà, lưu trà 5 ngày không hỏng… Luôn luôn mê hoặc trà nhân.

Huyền thoại về Tử Sa

Người ta không khẳng định được tử sa trà cụ ra đời khi nào song điều chắc chắn nó tồn tại từ rất lâu, song hành với đời sống của trà.

Ấm uống trà chỉ ra đời từ thời Minh, bởi vậy ấm tử sa không thể có trước giai đoạn ấy.

Tuy nhiên, từ thời Đường – Tống, trà nghệ đã rất thịnh hành. Và trà nhân đương thời dùng oản (bát) và trản (bát nông) để thưởng trà, đấu trà.

Truyền thuyết

Truyền thuyết còn đến nay ở huyện Vô Tích – Hằng Châu cho rằng chính Phạm Lãi.

Người tình của nàng Tây Thi, là người đã chế tạo ra những trà cụ tử sa đầu tiên từ 2000 năm trước.

Một truyền thuyết khác kể về một nhà sư kỳ dị đi ngang qua thôn Nghi Hưng rao lớn “ai mua phú quý không?”.

Dẫn đến việc phát hiện lớp đất ngũ sắc, đó chính là tử sa.

Nghệ nhân

Nghệ nhân có công nâng việc chế tác ấm tử sa lên mức nghệ thuật, lưu danh sử sách chính là Cung Xuân.

Ông đã sáng tạo cách dùng muỗng đong trà làm cốt rồi lấy tử sa đắp lên nặn thành ấm trà.

Con cháu Cung Xuân đã kế tục cho ra đời nhiều loại ấm tử sa lưu truyền hậu thế như những sản vật đặc trưng của Vô Tích.

Nguyên liệu Tử Sa

Khác với những đồ gốm khác, tử sa đòi hỏi một quy trình công nghệ công phu hơn nhiều.

Cả vùng Vô Tích, duy nhất vùng Tinh Sơn có thổ khoáng tử sa.

Tử sa được luyện và trộn với sa khoáng trầm tích khai thác ở vùng Tinh Sơn xay nhuyễn.

Tỷ lệ pha trộn bột đá trầm tích chính là bí quyết.

Bột trầm tích này mang đến cho ấm tử sa 23 nguyên tố vi lượng trong đó có sắt, rất có lợi cho sức khỏe.

Nghệ thuật chế tác ấm Tử Sa

Tuyệt tác ấm tử sa là các tác phẩm điêu khắc hoàn mỹ.

“Ấm nào, nắp ấy” là một nguyên tắc bất di bất dịch cho mỗi bộ ấm tử sa thứ thiệt. Nghệ nhân tạo ra nó có một độ chính xác đến kinh ngạc không chênh một sợi tóc.

Hình dáng ấm tử sa thường có 3 dạng:

Loại hình kỷ hà theo nguyên tắc đối xứng cân đối như tròn, vuông, lục giác.

Loại hình mô phỏng thiên nhiên như trái phật thủ, chiếc lá.

Loại kết hợp cả hai nguyên tắc trên để tạo dáng vừa cân xứng vừa thiên nhiên.

Ấm Tử Sa

Nghệ thuật ấm Tử Sa với sự kết hợp giữa truyền thuyết và thực tế.

Từ những huyền thoại về nguồn gốc đến quá trình chế tác tinh xảo, đã làm nên giá trị đặc biệt của ấm Tử Sa.

Chúng không chỉ là trà cụ mà còn là tác phẩm nghệ thuật, vật trưng bày và sưu tập.

Sự tinh tế trong từng công đoạn chế tác và giá trị văn hóa lâu đời. Giúp ấm Tử Sa trở thành một phần không thể thiếu trong nghệ thuật thưởng trà.

Bạn có thể tham khảo thêm về Trà Thái Nguyên, sạch và chính gốc.

Các bài viết về Trà , Các loại Trà Xanh và Thực phẩm tốt cho sức khỏe tại Việt Nam.